Kertenkelenin çok çeşitli türleri bulunmaktadır, kertenkele öz kertenkele familyasından gelmektedir. Ailesinin genel adı öz kertenkeledir. Kertenkeleler çoğunlukla kırsal kesimlerde, sıcak ve kurak bölgeler de yaşayan ve ülkemizde sıkça karşılaştığımız canlı türlerinden birisidir. Kertenkelelerin günümüz zamanın da yaklaşık 4000’den fazla türü keşfedilmiştir. Bu durum ve zaman ilerlemesi sonucu gün geçtikçe daha fazla tür keşfedilmektedir.
Kertenkele Hakkında Bilgiler
Keşfedilen kertenkele ve tür sayısı artmaktadır. Kertenkeleler soğuğa karşı dayanıklı değillerdir. Bu dayanıksız yapısal özellikleri bakımından genellikle kurak, sıcak, tropikal ve çöl tarzı bölgeler de yaşarlar. 3000’den fazla türde bulunan bu canlının, çeşitli özelliklere sahip değişik türleri mevcuttur. Kertenkelelerin bazı türleri örneğin toprak altında yaşayabilmektedirler. Bazı belirli türleri de ağaçlar da yaşayabilirler ve hatta bazı türleri su üstünde yürüyebilirler. Kertenkeleler çok hızlı koşabilir ve bazı türleri ise o anki ortama hızlı bir şekilde uyum sağlayabilmektedirler.
Kertenkelenin Yapısı Nasıldır?
Kertenkeleler renk değiştirebilmektedir. Sıcaklık ve bulunduğu ortam gibi durumlar da kertenkelenin renk değiştirmesine ve kamufle olmasına yardımcı olan bir özelliğidir. Kertenkele türlerinin çoğunluğu 4 ayaklıdır fakat bazı türlerin 2 ayaklı veya hiç ayağı olmayan yılan görünümün de olan türleri de mevcut. Bir kertenkelenin ayağın da 5 parmak bulunmaktadır. Bu parmaklar da çok güçlü tırnaklar bulunmaktadır. Bu güçlü tırnaklar sayesin de kertenkeleler önemli bir şekil de tırmanabilir ve küçük böcekleri, besin kaynaklarını yakalayabilirler.
Kertenkele Hangi Boylarda Olur?
Kertenkelelerin vücutları genellikle uzun, ince veya olup yuvarlak görünümdedir. Uzunlukları türden türe değişebilmektedir. Kimi türler 15-30 cm arası uzunlukta olurken, kimi türler ise bazen 60-90 cm arası uzunlukta olabilmektedir. Bazı Afrika ve Amazon tarzı bölgeler de 1 metreyi aşan dev kertenkele türleri mevcuttur. Vücutlarının tamamı pullarla kaplıdır ve girintili çıkıntılı bir yapıya sahiptirler. Kertenkelenin özellikle karın kısmındaki pullar daha geniş ve büyük bir yapıya sahiptirler.
Kertenkelenin Göz Yapısı Nasıldır?
Kertenkelelerin nadir bazı türlerinde göz kapağı olmayabilir, fakat genelin de bulunmaktadır. Göz kapağı bulunan türlerin gözleri hareketli bir yapıya sahiptir. İlginç bazı örnekleri bulunmaktadır. Bu örneklerden birini vermek gerekirse Amerika bölgesin de bulunan saydam ve şeffaf hareketsiz bir göz kapağına sahip kertenkele türüne örnek verebilirsiniz. Özetlemek gerekirse çok çeşitli versiyonlara ve özelliklere sahip kertenkeleler mevcuttur.
Kertenkelenin Kuyruğu Tekrar Çıkar Mı?
Toprağın altın da yaşayan bazı kertenkele türlerin de kulak deliği bulunmamaktadır. Fakat toprak üstün de yaşayan türlerinin büyük çoğunluğun da kulak deliği mevcuttur. Bir kertenkelenin büyük özellikleri bulunmaktadır. Bu en büyük özellik korku ya da benzeri durumlar kuyruğun kopması ve bir süre sonra tekrar çıkmasıdır. Bir kertenkeleye dokunduğunuz an bu özellik devreye girerek kuyruk kısmı düşmektedir. Ancak bir süre sonra bu kuyruk sağlıklı bir şekilde tekrar çıkmaktadır. Kopan kuyruk kısa süre sonra hareketli olur, bu durum genellikle avcıyı yanıltma, kendisinden uzaklaştırma yöntemi olan bir özelliktir. Kopan kuyruk yaklaşık 2 ay için de tekrar çıkmaktadır. Ancak bu yeni kuyruk eski kuyruktan tamamen farklı olmaktadır. Bu kuyruk yapısal olarak ve renk olarak farklı özelliklere sahiptir. Eski kuyruk başka bir özellik taşımaktayken yeni kuyruk bu özelliği taşımayabilir.
Kertenkele Ne İle Beslenir?
Kertenkeleler genellikle beslenme tarzını değiştirmez. Küçük böcekler, eklem bacaklılar ve daha bir çok türdeki canlılar kertenkelelerin besin kaynaklarıdır. Kertenkelelerin avlarını yakalamak için kullandıkları en önemli ve etkili organlarından birisi dilleridir. Dilleri hızlı, yapışkan ve uzun bir yapıya sahiptir. Bu saye de avlarını yakalarlar ve hemen tüketirler. Kertenkeleler yumurtlama şekliyle çoğalmaktadırlar. Yaz ayların da dişi kertenkeleler toprakta yada kum da açtıkları çukura yumurtalarını bırakırlar. Kış uykusuna yatan bazı canlı türlerinden birisidir. Kış ayın da başlayan uykuları, ilkbahar aylarına kadar sürmektedir. Kertenkeleler, diğer bir yapısal özellik bakımından yılanlara benzemektedirler. Aynı yılanlar gibi soğukturlar ve aynı şekilde güneşlenmeyi, güneş altın da güneşlenmeyi ve durmayı severler. Kertenkelelerin değişik özelliklerinden birisi de kopmayan kuyruktur. Sadece kopan veya kırılan kuyrukların yanından ikinci bir kuyruğun çıkması sonucu çatal kuyruk oluşur.
Kertenkele Hakkında Bilinmeyenler
Kertenkeleler Anadolu ve İran’da yaşayan türleri bulunmaktadır. Anadolu kertenkelesi; Batı Avrupa’da bile yaşayabilen en büyük kertenkele olarak bilinen benekli kertenkeledir. Bu kertenkele türlerine ek olarak yaşayan bazı türler sırasıyla şöyledir. Meksika ve Arizona da yaşayan boncuklu kertenkeleler, Güneydoğu ile Doğu Karadeniz de yaşayan çayır kertenkelesi, Güney Asya ile Doğu Karadeniz de yaşayan çizgili kertenkele, Fransaile İspanyanın güneyin de yaşayan diken parmaklı kertenkele, Doğu Akdeniz yaşayan göz kapaksız kertenkele, Doğu Akdeniz de yaşayan çok hafif kertenkele, Amerika Kıtasında tropikal bölgeler de yaşayan iki yönlü kertenkele, Doğu Akdeniz de yaşayan kamamsı kertenkele, Güneybatı Asya, Rusya ve Anadolu’da yaşayan küçük kertenkele, Meksika’da yaşayan ön ayaklı kertenkele olmak üzere çok çeşitli türler bulunmaktadır.
