Tarihi 35000 yıl öncesine dayanan tahta kurusu, dünya çapında topyekün mücadele sonucunda, 1950 yılında yok olmaya yüz tutsa da, yaklaşık on yıldır tekrar sorun olmaya başlamıştır.
Tahta Kurusu Nedir?
Tahta kurusu (Cimicidae), hortumlu böcekler (Rhyn-chota) ailesinden olup, eklem bacaklı bir kan emici böcektir. Özellikle bir çok Avrupa bölgesinde ve Amerika kıtasında, tahta kuruları genellikle yataklarda görüldüğü için, bed bug (yatak böceği) olarak da adlandırılmaktadır. Oval ve yassı biçimde olan tahta kuruları, ortalama 5mm ile 7 mm arasındadır. Çoğunlukla kahverengi renklerinde olan bu böceklerin uçma özelliği yoktur.
Tahta Kurusu Hakkında Bilgiler
Tahta kuruları, hortumlu böcek ailesinden olmasına rağmen özellikleri açısından bir çok farklılık bulundurmaktadır. Tahta kuruları hakkında bilinen genel bilgiler ise şunlardır:
- Tahta kuruları ışıktan çok hoşlanmayan böceklerdendir. Bu nedenle gündüz vakitlerinde kolay kolay görülmezler.
- Sıcağı severler ve bu yüzden yaz aylarında daha sıklıkla karşılaşılmaktadır.
- En çok kan emen böceklerin başında yer almaktadır. Gelişmiş bir tahta kurusu, vücut ağırlıklarının beş katına kadar kan emebilmektedir.
- Tahta kurusu öldürüldüğünde çok pis bir koku yaymaktadır.
- Üreme hızları çok fazladır. Dişi bir tahta kurusu, ortalama 100 ile 250 arasında yumurta bırakabilmektedir. Açık kahverengi renginde olan tahta kurusu yavruları, bir hafta civarında yumurtadan çıkarlar. Yumurtadan çıktıktan sonra ise ortalama 4 ay içinde yetişkinliğe ulaşırlar. Altı ay gibi kısa bir zamanda, bir çift tahta kurusu üreyerek, 10 katlı bir apartmanı tamamen istila edebilir.
- Yetişkin bir tahta kurusu, hiç bir şey yemeden yaklaşık bir yıl civarında yaşayabilir.
- Tahta kurularının ömürleri ortalama iki ile dört yıl arasındadır.
- Tahta kurusu sadece kan ile beslenmektedir.
- Kan emmek için kullandıkları hortumları, kan emmedikleri zamanlarda gırtlaklarındaki özel bir bölümde bulunur.
Tahta Kurusu Çeşitleri
Tahta kurularının dünya üzerinde bilinen 78 adet türü bulunmaktadır. Bunlardan en yaygın olanları şunlardır:
- Yatak tahta kurusu (Cimex lectularius): bu tahta kurusu türü, otellerde, evlerde, kapalı tüm mekanlarda ve bakımsız olan yerlerde görülmektedir.
- Tropikal tahta kurusu (C. rotundatus): bu türler, çok sıcak ve tropikal bölgelerde yaşamaktadır.
- Kümes tahta kurusu (C.columbarius): bu tür ise kümes hayvanlarının kanını içtiği gibi insanlara da saldırmaktadır.
Tahta Kurusu Nasıl Tespit Edilir?
Tahta kuruları özellikle ev ve otel gibi kapalı mekanlarda; yataklarda, çarşaf, yastık ve yorganlarda gizlenmektedir. Bu yerlerin yanı sıra, nemli bölgeler, duvar çatlakları, piriz içleri, mobilya içleri ve döşemelerin arasında da sıklıkla yuvalanmaktadır. Kapalı mekanlarda tahta kurusunun istilası ise şu şekilde anlaşılmaktadır:
- Tahta kurusu ve yavrularının görülmesi
- Sürekli kabuk değiştirdiklerinden, attıkları kabukların tespit edilmesi
- Siyah renkli dışkıların bulunması
- Aynı mekanda yaşayan kişilerin kaşınması ve ısırma belirtilerinin görülmesi
Tahta Kurusu Isırığı Nasıl Anlaşılır?
Tahta kurusu ısırığı, insanlarda şu şekilde anlaşılmaktadır:
- Aşırı kaşınma ve kaşınan bölgelerde acı ile yanmaların oluşması
- Kabarma şeklinde oluşan kızarmalar
- Deri üzerinde su kabarcıklarının meydana gelmesi
- Isırık olan bölgelerde kanlanma meydana gelmesi.
Nadir olarak görülse de tahta kurusu ısırmasından sonra aşağıdaki reaksiyonlar da görülebilmektedir:
- Nefes alıp verirken zorluk çekme
- Yüksek ateş
- Baş dönmesi ve mide bulantısı
- Deride döküntülerin oluşması
- Stres, yorgunluk ve uykusuzluk.
Tahta Kurusu Isırınca Ne Olur?
Tahta kurusu ısırması sonrasında alerjik reaksiyonlar oluşuyorsa, mutlaka doktora başvurulmalıdır. Alerjik bir reaksiyon yoksa şu uygulamalar yapılabilir:
- Isırılan bölgeye Aloe vera bitkisinin jeli sürülerek, 10 dakika sonra sıcak su ile yıkamak
- Isırılan bölgelere limon sıkılması ve daha sonra sarımsak rendesinin 10 ile 15 dakika bekletilmesi
- Sıcak bir duş alıp, ısırılan yerlerin beyaz sabunla sabunlanması
Tahta Kurusu İle Nasıl Mücadele Edilir?
Tahta kurusu ile mücadelenin iki yöntemi bulunmaktadır. Bunlardan birincisi tahta kurusunun istilası öncesinde yapılacak işler, ikincisi ise istiladan sonra yapılması gerekenlerdir. Tahta kurusu istilasından korunmak için şunlar yapılabilir:
- Özellikle tatil dönüşlerinden sonra tahta kurusu istilaları artmaktadır. Bu nedenle tatilde konaklama yapılan yerlerde, yatmadan önce yatılacak yer ve malzemeler titizlikle kontrol edilmelidir.
- Valizler ve çantalar yataklardan uzak ve raflı bölümlere konulmalı, eve dönüldüğünde ise, çanta ve valizler banyo gibi bir yerde açılarak, içindeki kıyafet ve malzemeler kontrol edilmelidir.
- Tüm kıyafetler, kurutma makinesine konularak, yüksek ısı derecesinde en az 20 dakika çalıştırılmalıdır
- Evlerde atıl duran yatak ve yorgan gibi malzemeler sürekli olarak açık havada güneşlendirilmeli ve düzenli olarak kontrol edilmelidir
- Yatak malzemeleri, yüksek ısı derecelerinde yıkanmalı ve havalandırılmalıdır
- Ayrıca, eve gelen misafirler gittikten sonra da bu işlemler tamamlanmalıdır.
Bu tür mekanlarda tahta kurusu görülmeye başlandıktan sonra ise şu işlemler yapılmalıdır:
- Çatlak ve oyuklar elektrikli süpürge ile çekildikten sonra, buharlı temizleyici ile temizlenmeli ve mümkünse kapatılmalıdır.
- Kimyasal ilaçlama yapılmalı veya lavanta yağı ile biberiye yağı gibi bitkisel ürünler kullanılabilir
- Tahta kurusu istilası çözülememiş ise, profesyonel ilaçlama firmalarından destek alınmalıdır.
